పసి హృదయం పదిలం..
1 min readపుట్టుకతో వచ్చే గుండె సమస్యలపై అవగాహన
డాక్టర్. జి. సందీప్ కుమార్కన్సల్టెంట్ ఇంటర్వేన్షల్ కార్డియాలజిస్ట్
కిమ్స్ హాస్పిటల్, కర్నూలు
పల్లెవెలుగ వెబ్ కర్నూలు: ఇటీవల కాలంలో ఎక్కువగా పుట్టుకతో పిల్లలకు అనేక రకాలైన సమస్యలు వస్తున్నాయి. ముఖ్యంగా గుండె సమస్యలతో చిన్నారుల అనేక ఇబ్బందులకు గురువుతున్నారు. ప్రతి 1000 మందిలో 8 నుండి 10 మంది చిన్నారులు గుండె సంబంధిత సమస్యలతో జన్మిస్తున్నారు. మన భారతదేశంలో ప్రతి ఏటా దాదాపు 2.4 లక్షల మంది చిన్నారులు పుట్టకతో వచ్చే గుండె సమస్యలతో జన్మిస్తున్నారు. 85శాతం వరకు కారణాలు తెలియదు. కానీ వంశపారంపర్యంగా 10 నుండి 15శాతం మాత్రమే ఉన్నాయని నివేదికలు చెబుతున్నాయి. ప్రతి 1000 మందిలో 1.5-1.7 చొప్పున బాల్యంలో తీవ్రమైన గుండె సమస్యలు వస్తున్నాయి.
అంటే, వీళ్లను కాపాడుకోవాలంటే.. కచ్చితంగా మొదటి సంవత్సరంలో చికిత్స చేయవలసి ఉంటుంది. మన తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఏటా 20వేల మంది పిల్లలకు పుట్టుకతోనే గుండె లోపాలు ఉంటున్నాయి. చిట్టి గుండెను కాపాడుకోవడానికి పుట్టుకతో వచ్చే గుండె లోపాలపై అవగాహన పెంచుకోవడం చాలా అవసరం. ఈ నేపధ్యంలో ప్రతి ఏడాది ఫిబ్రవరి 7 నుంచి 14 వరకు పుట్టుకతో వచ్చే గుండె లోపాల వారోత్సవం నిర్వహిస్తున్నారు (Congenital Heart Defects(CHDs)). పసి పిల్లల్లో గుండె లోపాలనుకు కారణాలు ఏమిటి? వాటి లక్షణాలు ఎలా ఉంటాయో ? ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
అతి సున్నితమైన గుండె నిర్మాణం ఎంతో సంక్లిష్టమైంది. పిండంలో 21వ రోజుకే గుండె కొట్టుకోవటం, రక్త ప్రసరణ మొదలవుతాయి. గుండె గదులు 4 వారాల కల్లా ఏర్పడతాయి. 12 వారాలకు గుండె పూర్తిగా అభివృద్ధి చెందుతుంది. ఈ స్టేజ్లో ఎక్కడ పొరపాట్లు జరిగినా లోపాలకు దారితీస్తాయి. వీటిల్లో ప్రధానంగా చెప్పుకోవాల్సినవి.. గుండెలో రంధ్రాలు (సెప్టల్ డిఫెక్ట్స్) గదుల లోపాలు రక్తనాళ సమస్యలు వాల్వ్ సమస్యలు.
ఎలాంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి
గుండెలో రంధ్రాలు ఏర్పడిన పిల్లల్లో ఆయాసం, తరచూ న్యుమోనియా బారినపడటం వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి.
పిల్లలు పాలు కూడా సరిగ్గా తాగలేరు.
గుండె గదుల మధ్య రంధ్రాలు ఉన్నప్పుడు చెడు రక్తంతో మంచి రక్తం కలిసిపోతూ ఉంటుంది. దీంతో ఊపిరితిత్తులకు మరింత ఎక్కువగా రక్తం చేరుకుంటుంది. ఫలితంగా ఊపిరితిత్తులు తడితడిగా అయిపోతాయి.
చెడు రక్తం, మంచి రక్తం కలిసిపోయి, ఒళ్లంతా విస్తరించటం వల్ల పెదాలు, వేళ్లు, గోర్లు, నాలుక వంటిని నీలంగా అవుతాయి.
కవాటాలు బిగుసుకుపోవటం, లీక్ అయ్యేవారిలో అలసట, నిస్సత్తువ ఎక్కువగా ఉంటుంది. యాక్టివ్గా ఉండరు, ఆడుకోవడానికి అంతగా ఇట్రస్ట్ చూపరు. నిద్రలేమి సమస్యతోనూ బాధపడుతుంటారు. శ్వాస సరిగ్గా తీసుకోలేరు.
పుట్టిన తర్వాత ఈ టెస్ట్ చేయాలి
పసిపిల్లలు చురుకుగా లేకపోయినా, గోర్లు , నాలకు నీలంగా ఉంటే, పాలు సరిగ్గా తాగకపోయినా, శ్వాస వేగంగా తీసుకుంటుంటే.. ఇవి పుట్టుకతో వచ్చే గుండె లోపాలకు సంకేతాలు. ఈ లక్షణాలు కనిపిస్తే.. ఎకో కార్డియోగ్రామ్ తప్పనిసరిగా చేయించాలని సూచించారు. విదేశాలలో పిల్లలు పుట్టిన తర్వాత.. ఆక్సిజన్ సంతృప్త స్థాయిలను పల్స్ ఆక్సిమీటర్తో పరీక్షిస్తారని.. గుండె లోపాలు ఉంటే ఆక్సిజన్ స్థాయి తక్కువగా ఉంటుంది. మన దేశంలోనూ ఈ పద్ధతిని అమలు చేయాల్సిన అవసరం ఉంది.
గుండెలోపాలు ఎందుకు వస్తాయి
పుట్టుకతో వచ్చే గుండె లోపాలకు ప్రధాన కారణమేమిటో కచ్చితమైన కారణం ఏమిటో పరిశోధనలలో ఇంకా తేలలేదు. కొన్ని పర్యావరణ మరియు జన్యుపరమైన ప్రమాద కారకాలు పుట్టుకతో వచ్చే గుండె లోపాలకు కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి .
జున్యుపరమైన కారణాలు
జన్యుపరమైన కారణాల వల్ల పుట్టుకతో గుండె లోపాలు రావచ్చు. కొందరికి జన్యు లోపాల వల్ల గుండె నిర్మాణ ప్రక్రియ అస్తవ్యస్తం కావొచ్చు. బిడ్డ కడుపులో ఉన్నప్పుడు.. డౌన్ సిండ్రోమ్ జెనిటిక్ టెస్టింగ్ ద్వారా వీటని గుర్తించవచ్చు.
జర్మన్ మీజిల్స్ (రుబెల్లా)
గర్భధారణ సమయంలో తల్లికి రుబెల్లా ఎఫెక్ట్ అయితే.. కడుపులోని శిశువు గుండె అభివృద్ధిపై ప్రభావం పడుతుంది. తొలి మూడు నెలల్లో.. ముఖ్యంగా పిండంలో గుండె ఏర్పడే దశలో రుబెల్లా వంటి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లు గురైతే గుండె లోపాలకు కారణం అవుతుంది.
డయాబెటిస్ (చక్కెర వ్యాధి)
తల్లికి టైప్ 1, టైప్ 2 డయాబెటిస్ ఉంటే.. శిశువు గుండె అభివృద్ధి చెందే విధానంపై ప్రభావం పడుతుంది. గర్భధారణ సమయంలో డయాబెటిస్ కారణంగానూ గుండెలోపాలు వచ్చే ప్రమాదాన్ని పెంచుతుంది. కొన్ని మెడిసిన్స్ కారణంగా.. గర్భవతిగా ఉన్నప్పుడు కొన్ని మందులు తీసుకోవడం వల్ల పుట్టుకతో వచ్చే గుండె జబ్బులు, ఇతర పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు ఏర్పడవచ్చు. బైపోలార్ డిజార్డర్కు వాడై.. లిథియం, మోటిమలు చికిత్సకు ఉపయోగించే ఐసోట్రిటినోయిన్ (క్లారవిస్, మైయోరిసన్, ఇతరులు) వంటి మెడిసిన్స్ వల్ల పసి పిల్లల్లో గుండె లోపాలు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది.
స్మోకింగ్, ఆల్కహాల్
గర్భధారణ సమయంలో పొగ తాగటం, మద్యం తాగటం వంటి అలవాట్లతోనూ గుండె ఏర్పడే ప్రక్రియ అస్తవ్యస్తం కావొచ్ఛు ఇది లోపాలకు దారితీయొచ్చు.
పోషక లోపం
గుండె లోపాల విషయంలో ప్రధానంగా చెప్పుకోవాల్సింది దీని గురించే. గర్భం ధరించిన తొలినాళ్లలో పోషకాల లోపం.. ముఖ్యంగా ఫోలిక్ యాసిడ్, విటమిన్ బి12 లోపం గర్భస్థ శిశువులో గుండె లోపాలకు దారితీయొచ్చు. మేనరిక వివాహాలుమేనరిక పెళ్లి చేసుకున్నవారికి పుట్టబోయే పిల్లల్లో జన్యుపరమైన కారణాలతోనూ గుండె లోపాలు వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. మేనరిక వివాహాలు చేసుకున్నవారికి పుట్టబోయే పిల్లల్లో ప్రతి వెయ్యిమందిలో 40-50 మందికి గుండె లోపాలు ఉండే అవకాశముంది.